Kavanah (כַּוָּנָה) is een Hebreeuws woord dat “intentie” of “gerichtheid” betekent en verwijst naar de
innerlijke focus, intentie en bewustzijn die iemand heeft tijdens het verrichten van een gebed of het uitvoeren van een mitswa (gebod). Het is een essentieel concept in het Jodendom, omdat het benadrukt dat het bij spirituele handelingen niet alleen om de uiterlijke vorm gaat, maar ook om de innerlijke houding en intentie van het hart.
De term komt vaak naar voren in de context van het gebed, waarin kavanah het richten van het hart en de geest naar G-d inhoudt. In de Sjoelchan Aroech (de halachische codex), bijvoorbeeld, staat dat gebeden zonder kavanah leeg kunnen zijn, zoals een lichaam zonder ziel.
Belang van Kavanah
1. In Gebed
De Talmud (Berachot 31a) leert dat gebed met kavanah essentieel is, zoals bij Channa (de moeder van Samuel), wier intense en oprechte gebed tot G-d wordt geprezen. Volgens Rambam (Maimonides) in zijn Mishneh Torah is kavanah tijdens het bidden essentieel, vooral in het eerste deel van de Shemoneh Esrei (het Achttiengebed). Hij beschrijft dat je niet zomaar woorden moet zeggen, maar bewust moet zijn van voor Wie je staat.
2. Bij Mitswot
Volgens de Zohar en andere mystieke teksten moet een mitswa worden uitgevoerd met de intentie om spirituele verbinding te bereiken, niet alleen als een mechanische handeling. Het licht dat door de mitswa wordt gegenereerd, wordt versterkt door kavanah.
Hoe Cultiveer je Kavanah?
1. Voorbereiding
• Neem een moment van stilte of meditatie voordat je bidt of een mitswa uitvoert. Dit helpt je om je gedachten te focussen.
• In de Talmud (Berachot 5b) staat dat vrome mensen vroeger een uur voorbereidden vóór het bidden om de juiste kavanah te bereiken.
2. Begrijp de betekenis
• Leer de betekenis van de woorden in de gebeden of de symboliek van een mitswa. Begrip brengt natuurlijke kavanah met zich mee.
• Rashi benadrukt dat bewustzijn van de intentie achter een mitswa je handeling verheft.
3. Visualisatie
• Stel je voor dat je daadwerkelijk voor de troon van G-d staat. Dit idee komt vaak voor in chassidische teksten en wordt beschouwd als een krachtige manier om je focus te versterken.
4. Meditatieve Praktijken
• De Tanya (van Rabbi Schneur Zalman van Liadi) adviseert meditatieve reflectie om je hart te openen, zodat je intenties doordrenkt zijn van liefde en ontzag voor G-d.
5. Gebruik je zintuigen
• Maak gebruik van fysieke hulpmiddelen om je te focussen.
6. Chassidische Mystiek
• In de Chassidische traditie wordt geleerd dat kavanah niet altijd intellectueel hoeft te zijn; zelfs een simpele maar oprechte intentie, zoals het verlangen om dichter bij
G-d te komen, wordt zeer hoog gewaardeerd.
Vragen ter Reflectie
• Denk je dat het beter is om een mitswa met minder kavanah te doen dan helemaal niet?
• Hoe kun je jezelf trainen om kavanah een vast onderdeel van je dagelijkse spirituele praktijk te maken?
• Kun je een moment in je eigen gebed of leven herinneren waarin je kavanah bijzonder sterk voelde?
Wat zijn jouw gedachten hierover?
Geschreven door Baruch Ben Noach
Heb je genoten van dit artikel? Like en verspreid het verder!
© Copyright, alle rechten voorbehouden.