Het Hebreeuwse woord Tsar betekent letterlijk nauw, eng, of benauwd. Het verwijst naar iets wat
beperkt of beklemmend is. In uitgebreidere zin krijgt het de betekenis van benauwdheid, verdrukking of
ellende. Het meervoud, Tsarot, betekent dus problemen, moeilijkheden of tegenslagen.
De wortel Tsadi-Resh ligt ook ten grondslag aan woorden als: tsaruy – vernauwd, klein, tsar
– vijand, tegenstander (iemand die je benauwt!), en tzarah – ramp, ellende.
De vijand wordt dus ook een “tsar” genoemd, niet alleen omdat hij fysiek tegen je vecht, maar omdat hij je ruimte inneemt –letterlijk en geestelijk.
Denk aan het gevoel wanneer je geen adem meer kunt halen door de stress of angst– dat is tsar.
In de Tora komen tsarot vaak voor als onderdeel van het verbond tussen Hashem en het volk Israël. Ze zijn
nooit willekeurig – ze hebben betekenis. Zo bijvoorbeeld in Devariem/Deuteronomium 28:52 : “En benauwd
zal het je worden in al je poorten..” Hier vormen de tsarot een deel van de tochacha – de waarschuwing
over wat er gebeurt als Israël zich afwendt van de mitswot of geboden. Maar zelfs dan gaat het niet om de
straf op zich. De focus ligt op correctie en terugkeer (teshoeva).
In de Talmoed (In Berachot 5a, bijvoorbeeld) lezen we dat zelfs de grootste geleerden tsarot ervoeren; ze
kunnen een vorm zijn van G-ddelijke liefdevolle correctie. Zoals een ouder die een kind begeleidt in zijn
groei. Maar het is niet nodig dat we onder al onze tsarot passief blijven, ons onderwerpen aan het lijden en
het omarmen. Het is wenselijk zelfs om voor genezing te bidden wanneer we ziek zijn, bijvoorbeeld.
In de Tanya (hoofdstukken 26–27) wordt ook gesproken over het belang van vreugde – simcha – zelfs
temidden van ons lijden. De Alter Rebbe maakt een onderscheid tussen lichamelijk lijden en spirituele strijd.
Lichamelijk lijden is tijdelijk. Spirituele strijd is juist een teken dat je ziel wakker is. De kerngedachte is dat
wanneer de ziel wordt benauwd (tsar), dat het teken is dat ze op het punt staat te groeien.” De tsar is als
een geboortekanaal: het is eng en pijnlijk, maar het leidt naar nieuw leven. We moeten onze tsarot dus niet
ontkennen. Het gaat om de verandering die ze kunnen betekenen. Tsarot worden soms geplaatst tegenover
het begrip “rechav” (breedte, ruimte, expansie – onze geestelijke vrijheid en verbinding met
Hashem.
Welke tsarot komen in ons leven van buitenaf – en welke maken we zelf (omdat we in geestelijke
“vernauwing” denken)?
Hoe kunnen we – zoals David HaMelech het deed in Tehillim/psalmen – onze tsarot omzetten in een roep
naar Hashem?
Geschreven door Baruch Ben Noach
Heb je genoten van dit artikel? Like en verspreid het verder!
© Copyright, alle rechten voorbehouden.